Suikerconsumptie en tandbederf: hoe houdt u uw gebit gezond?

Een kopje koffie met suiker, een koekje tussendoor of een glas frisdrank bij de lunch: suiker is overal. En hoewel het vaak een moment van genot oplevert, heeft suiker een minder plezierige uitwerking op uw gebit. De invloed van suiker op tanden en tandvlees is groter dan veel mensen denken. Deze pagina legt uit waarom suiker slecht is voor uw tanden, hoe tandbederf precies ontstaat en, nog belangrijker, wat u kunt doen om uw mond gezond te houden.

Waarom is suiker slecht voor uw tanden?

Suiker op zich boort geen gaatjes in uw tanden, maar het voedt de bacteriën in uw mond die dat wél doen. Deze bacteriën zetten suikers uit voeding en drank om in zuren, die het tandglazuur aantasten. Glazuur is de harde beschermlaag rondom uw tanden, en bij veelvuldige blootstelling aan deze zuren lost het langzaam op. Dit is de eerste fase van tandbederf: demineralisatie.

Bacteriën zetten suiker om in zuren.
Zuren tasten het tandglazuur aan.
Veelvuldige blootstelling aan zuren leidt tot demineralisatie, de eerste fase van tandbederf.
Frequentie van suikerconsumptie is belangrijker dan de hoeveelheid.
Een glas cola in één keer opdrinken is minder schadelijk dan de hele middag nippen aan hetzelfde glas.

Hoe vaker u suikerrijk eet of drinkt, hoe vaker er een zuuraanval plaatsvindt. Dit vergroot het risico op blijvende schade aan uw tanden en kiezen.

De rol van zuren in tandbederf

Zodra u iets eet of drinkt dat suiker bevat, daalt de pH-waarde in uw mond. Die zure omgeving houdt gemiddeld 30 tot 60 minuten aan. Tijdens die periode heeft het tandglazuur het zwaar te verduren. De zuuraanval trekt essentiële mineralen uit het glazuur, waardoor de structuur verzwakt.

Als dit proces vaak genoeg plaatsvindt zonder voldoende hersteltijd, ontstaan kleine gaatjes. Dit zijn cariës, oftewel beginnende of gevorderde vormen van tandbederf. Hoe dieper het zuur doordringt, hoe groter de kans dat een tandarts een vulling moet plaatsen of, in ernstige gevallen, een wortelkanaalbehandeling moet uitvoeren.

Wat doet suiker met uw tandglazuur?

Het tandglazuur is het hardste materiaal in het menselijk lichaam, maar niet onkwetsbaar. Suiker tast het glazuur indirect aan via zuren. Herhaalde zuuraanvallen zorgen voor oppervlakkige beschadigingen. Eerst ziet u deze als witte plekjes, maar zonder ingrijpen breiden ze zich uit tot bruine plekken of daadwerkelijke gaatjes.

Aangetast glazuur herstelt zich niet vanzelf. Fluoride helpt het glazuur enigszins te remineraliseren, maar alleen als u het aantal suikermomenten beperkt en goede mondhygiëne toepast. Bezoek ook regelmatig de mondhygiënist in Amsterdam voor controle en preventieve zorg.

Speeksel als natuurlijke bescherming

Gelukkig beschikt uw lichaam over een verdedigingslinie tegen deze zuuraanvallen: speeksel. Speeksel neutraliseert zuren en helpt bij het herstel van glazuur door mineralen zoals calcium en fosfaat af te geven. Maar deze natuurlijke bescherming heeft zijn grenzen.

Wie veel en vaak suiker eet, geeft het speeksel onvoldoende tijd om het zuur te neutraliseren. Daarnaast kunnen bepaalde factoren – zoals roken, stress of medicatie – zorgen voor een verminderde speekselproductie. Een droge mond maakt het risico op gaatjes en ontstekingen groter. Wanneer u merkt dat u last heeft van een droge mond, bespreek dit dan tijdens uw periodieke controle.

Het belang van suikermomenten beperken

Het is niet per se nodig om suiker volledig uit uw leven te schrappen. Het beperken van het aantal suikermomenten is veel effectiever. Onder suikermomenten verstaan we alle momenten op een dag waarop u iets eet of drinkt waar suiker in zit. Dit hoeft niet altijd zoet te smaken, ook producten als witte pasta of fruitsap bevatten suiker.

Een veilig maximum is ongeveer zes eet- en drinkmomenten per dag. Meer dan dat zorgt voor een continu zuur milieu in de mond, waarin glazuur nauwelijks de kans krijgt te herstellen. Laat daarom bijvoorbeeld snacks tussen maaltijden weg of kies bewust voor suikervrije alternatieven.

Tips om schade aan uw gebit te voorkomen

Tandbederf door suiker is grotendeels te voorkomen met eenvoudige gedragsveranderingen. Hieronder leest u hoe u schade aan uw tanden en tandvlees minimaliseert:

Beperk het aantal eetmomenten. Houd het bij drie hoofdmaaltijden en maximaal drie tussendoortjes.
Drink vooral water. Water spoelt zuren weg zonder extra suiker toe te voegen.
Poets twee keer per dag met fluoridehoudende tandpasta. Fluoride helpt het glazuur te versterken.
Gebruik flosdraad, tandenstokers of ragers om etensresten tussen uw tanden te verwijderen.
Bezoek regelmatig de tandarts. Preventieve controles zijn cruciaal om schade vroegtijdig op te sporen.
Vraag indien nodig om een fluoridebehandeling in Amsterdam. Dit is vooral aan te raden bij een verhoogd risico op gaatjes.

Heeft u kinderen? Dan is het verstandig hun suikergedrag extra goed in de gaten te houden en regelmatig een afspraak te maken bij de kindertandarts in Amsterdam.

Gezond tandvlees beschermen tegen suiker

Niet alleen tanden, ook het tandvlees heeft te lijden onder een te hoge suikerinname. Bacteriën die zich voeden met suiker veroorzaken tandplak, en als deze niet goed wordt verwijderd, irriteert dit het tandvlees. Ontstekingen zoals gingivitis en zelfs parodontitis kunnen ontstaan. Vroegtijdige signalen van ontstoken tandvlees zijn roodheid, bloeding bij het poetsen of een vieze smaak in de mond. Heeft u last van deze klachten? Wacht dan niet, maar neem contact op voor een controle of bezoek de pagina over gezond tandvlees.

Veelgemaakte fouten bij suikergebruik

Veel mensen denken dat ze suikers vermijden, terwijl ze ongemerkt toch risico lopen. Dit komt doordat suiker vaak verborgen zit in producten die we niet meteen associëren met zoetigheid.

Ontbijtgranen bevatten vaak verborgen suikers, ook de ‘gezondere’ varianten.
Yoghurtdrinks en sportrepen bevatten vaak meer suiker dan u denkt.
Hartige snacks kunnen ook suiker bevatten, bijvoorbeeld in kruiden of sauzen.
Veelvuldig nippen aan vruchtensappen of frisdrank leidt tot langdurige zuuraanvallen.

Een andere veelgemaakte fout is het direct poetsen na het eten. Door de zuren is het tandglazuur tijdelijk zachter, waardoor het poetsen het glazuur verder kan beschadigen.

Wacht altijd dertig minuten met poetsen na het eten.
Of spoel eerst de mond met water om het zuur te neutraliseren.

Wanneer contact opnemen?

Heeft u het gevoel dat uw tanden gevoeliger zijn geworden? Merkt u beginnende verkleuringen of ruwe plekjes op het glazuur? Dan is het verstandig om contact op te nemen met uw tandarts. Ook bij bloedend tandvlees, een droge mond of een vieze smaak is het raadzaam dit snel te laten onderzoeken. Behandelingen zijn effectiever als problemen in een vroeg stadium ontdekt worden. Maak daarom tijdig een afspraak of schrijf u in via het inschrijfformulier.

Contact met iSmile Tandartspraktijk

Wilt u advies over suikergebruik en de invloed op uw gebit? Ervaart u klachten of twijfelt u over de gezondheid van uw tanden of tandvlees? Neem dan contact op met iSmile Tandartspraktijk. Onze deskundige tandartsen en mondhygiënisten begeleiden u graag naar een gezonder gebit. Bel naar 020 218 42 57, stuur een mail naar info@ismile-tandartspraktijk.nl of maak direct online een afspraak.